เรียนท่านอาจารย์มีชัยที่เคารพ

   แม่ยายของข้าพเจ้าอายุ 78 ปี  ได้ทำพินัยกรรมฝ่ายเมืองยกที่นา 20 ไร่ให้แก่ลูก 4 คน โดยมีภรรยาข้าพเจ้าเป็นผู้จัดการมรดก  แต่ขณะนี้ น้องภรรยาคนหนึ่งซึ่งมีลูก 1 คนมีปัญหาเรื่องไม่มีเงินส่งให้ลูกเรียนต่อปริญญาตรี จึงต้องการขายมรดกที่นาที่จะได้รับให้แก่ภรรยาข้าพเจ้า  เพื่อนำเงินไว้ส่งเสียลูกเรียน  โดยจะทำเป็นหนังสือสัญญา  แสดงเจตจำนงค์หรือสัญญาอะไรไม่ทราบว่าเมื่อแม่เสียชีวิตแล้วได้รับมรดก  จะยกให้เป็นของภรรยาข้าพเจ้า  ทำนองนี้

   ขอปรึกษาดังนี้

1.กรณีนี้ ทำได้หรือไม่  หรือควรทำอย่างไร

2.ถ้าทำได้  แล้วถ้าเกิดน้องภรรยาคนนี้ เกิดเบี้ยว  ไม่ยอมในภายหลัง จะทำอย่างไร

3.ถ้าน้องภรรยาคนนี้เกิดเสียชีวิตก่อนแม่  และลูกของเธอมีสิทธิ์ในมรดก สัญญาที่ทำกันไว้ จะมีผลหรือไม่

การที่แม่ยายทำพินัยกรรมไว้นั้น ไม่ได้แปลว่าคนที่ระบุในพินัยกรรมจะมีสิทธิ์อะไร เป็นแต่เพียงการคาดการว่าแม่ยายจะไม่เปลี่ยนพินัยกรรม  เพราะตราบใดที่แม่ยายยังไม่ตาย ก็สามารถทำพินัยกรรมใหม่ได้เสมอ  การขายในสิ่งที่ตนไม่แน่ว่าจะมีจึงเป็นความไม่แน่นอน

1. ทำน่ะทำได้อยู่ เป็นทำนองเงื่อนไขบังคับก่อน  ซึ่งถ้าเงื่อนไขนั้นไม่สำเร็จ (คือไม่ได้รับมรดก) สัญญานั้นก็เป็นอันเจ๊ากันไป

2. ถ้าทำสัญญาแล้ว ฝ่ายหนึ่งเบี้ยวก็คงต้องฟ้องศาลกัน

3. ถึงตอนนั้นสัญญาขายมรดกก็ไม่ผูกพันลูกของเธอ  เพราะเมื่อเธอตายก่อนก็ไม่มีสิทธิได้รับมรดก  ลูกเธอกลับได้รับมรดกแทนที่แทน