บทบาทและหน้าที่ของคณะกรรมการกฤษฎีกา
เรียน ท่านอาจารย์มีชัยที่เคารพ
ดิฉันเป็นนิติกรหน่วยราชการแห่งหนึ่ง ใคร่ขอถามท่านอาจารย์ในฐานะที่ท่านเป็นกรรมการกฤษฎีกาอยู่ ณ ขณะนี้ ดังนี้
1.คณะกรรมการกฤษฎีกามีหน้าที่ในการตรวจพิจารณาร่างกฎหมายของส่วนราชการที่ผ่านการเห็นชอบในหลักการจาก ครม. มาแล้ว หรือหากจะทำการยกร่าง ต้องเป็นการยกร่างกฎหมายตามนโยบายของรัฐบาลหรือร่างที่สำคัญเร่งด่วนใช่หรือไม่คะ
2. คก.จะทำการ "ยกร่าง" กฎหมาย ให้แก่หน่วยงานใด ๆ โดยไม่ผ่านกระบวนการเสนอเรื่องต่อ ครม. คือ ไม่ผ่าน กระทรวง สลค. ครม. มาก่อน จะกระทำได้หรือไม่คะ
เรื่องนี้เกิดขึ้นสืบเนื่องจาก หน่วยงานเสนอร่างแก้ไขกฎหมายบางมาตรา แต่พอเข้าชั้น คก. ท่านบอกว่าต้องรื้อใหม่ทั้งระบบ กระทรวงเจ้าสังกัดเลยมีหนังสือมาบอกว่าถ้าอย่างงั้นก็ขอความอนุเคราะห์ให้ช่วยยกร่างแก้ไขกฎหมายให้ทั้งหมด "ตามที่เห็นสมควร" รวมทั้ง พรบ .อื่นที่เกียวข้องด้วย ปรากฎว่า กฎหมายเดิม มีประมาณ 80 มาตรา แต่พอแก้ไขใหม่ เพิ่มเติมมาอีก 2 หมวด รวมเป็น 280 กว่ามาตรา ทำให้ต้องไปออกกฎกระทรวง 70 ฉบับ ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ คำสั่งต่าง ๆ อีก ร่วม ๆ 50 ฉบับ และทุกวันนี้ คก. คณะนี้ก็ยังดำเนินการพิจารณายกร่างกฎหมายฉบับนี้ในหมวดอืน ๆ ต่อไปเรื่อย ๆ โดยไม่มีทีท่าว่าจะหยุด ซึ่งเมื่อนับระยะเวลาการพิจารณาตั้งแต่เริมต้น ปี 45 จนถึงปัจจุบัน ก็ร่วม 7 ปีแล้ว
ผู้ชี้แจงต้องไปชี้แจงอาทิตย์ละ 2 วัน คือ จันทร์ กับ พุธ แต่ปัญหาคือ ท่านจะมีแนวคิดและวางโครงสร้างของกฎหมายโดยไม่ค่อยจะฟังผู้ชี้แจง และเนื่องจากกฎหมายของหน่วยงานนี้ต้องสอดคล้องกับสากลเนื่องจากมีพันธกรณีตามอนุสัญญาแต่ท่านมักไม่เห็นด้วยและยกร่างขึ้นมาค่อนข้างจะมีปัญหาในทางปฏิบัติ จนทำให้เมื่อกฎหมายที่แก้ไขฉบับแรกมีผลใช้บังคับ มีหน่วยงานราชการอื่นที่ได้รับผลกระทบเข้าร้องเรียนต่อ ครม. เศรษฐกิจ จนทำให้ ครม. มีมติให้แก้ไข
หน่วยงานได้พิจารณาว่าควรจะหยุดพักการพิจารณาก่อนและเห็นควรที่จะได้มีการศึกษาความจำเป็นของกฎหมายแต่ละฉบับและยกร่างนำเสนอไปตามกระบวนการที่ถุกต้อง จึงได้ไปชี้แจงขอพักการมาชี้แจงต่อ คก. เพื่อที่จะขอเวลาไปศึกษาและยกร่างกำหมายแต่ละฉบับ แต่ ทาง คก. กลับพุดในทำนองว่า ถ้าจะไปยกร่างกันเอง 10 ปีคงไม่เสร็จเพราะหน่วยงานของคุณมีแต่พวก "Calibre" หน่วยงานจึงทำหนังสือไปที่กระทรวงเจ้าสังกัดเพื่อขอให้กระทรวงมีหนังสือไปยัง สคก. เพื่อพักการพิจารณา แต่ทางกระทรวงเห็นว่าจะทำให้เกิดความลำบากใจ เพราะ คก. ก็ได้อนุเคราะห์ยกร่างกฎหมายมาให้เป็นเวลานานถึง 7 ปี ไม่อยากทำให้บัวช้ำน้ำขุ่น จึงสั่งการให้หน่วยงานต้องไปเข้าร่วมการชี้แจงในการยกร่างกฎหมายของ คก. ต่อไป
กราบเรียนอาจารย์ ดิฉันในฐานะนิติกรผู้น้อย เห็นว่า จริง ๆ แล้ว การที่ คก. มาให้ความอนุเคราะห์ยกร่างกฎหมายให้หน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง เป็นเวลานานถึง 7 ปีกว่า โดยไม่มีการหยุดพัก และกำลังจะดำเนินต่อไปเรื่อย ๆ นั้น เป็นสิ่งที่ถูกต้องหรือไม่คะ เนื่องจากตามหลักการของการพัฒนากฎหมาย จะต้องคำนึงถึงความจำเป็นในการตรากฎหมาย เนื่องจากการออกกฎหมายมีผลกระทบต่อประชาชนในการก่อภาระหน้าที่ต่าง ๆ ขึ้นจากเดิมมากมาย เช่น การต้องขออนุญาตกระทำการต่าง ๆ ที่เพิ่มมากขึ้น เป็นต้น จึงจ้องรับฟังความเห็นจากประชาชนด้วย นอกจากนี้การเขียนกฎหมายที่เพิ้มหน้าที่แก่ประชาชนในทางกลับกันยังสร้างภาระแก่หน่วยงานที่จะต้องมีงานเพิ่มมากขึ้นโดยบุคลากรเท่าเดิม ซึ่งในทางปฏิบัติสากลก็ไม่ได้กำหนดไว้ และที่ถามจากหน่วยงานอื่น ว่าต้องไปชี้แจง สคก. บ้างไหม ได้รับคำตอบว่า ชี้แจงเฉพาะร่างกฎหมายที่เสนอมาและได้รับความเห็นชอบจาก ครม. แล้ว และเมื่อทาง คก. พิจารณาเสร็จก็เสร็จไป หลายคนตกใจว่าทำไมหน่วยงานเราต้องมากฤษฎีกาบ่อยและยาวนานขนาดนี้
ในฐานะที่ท่านเป็น คณะกรรมการกฤาฎีกาท่านหนึ่ง อยากทราบว่าหน่วยงานของดิฉันควรจะทำเช่นไร หรือว่าควรจะรับความอนุเคราะห์นี้ต่อไป
กราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง | 
