เรียนอาจารย์ที่เคารพ

กระผมขอทราบความหมายของคำ 3 คำ อภัยโทษ นิรโทษกรรม ล้างมลทิน

ว่ามีความหมาย เหมือน หรือ แตกต่าง กันอย่างไรบ้าง และถ้าเรียงลำดับชั้นของกฎหมายแล้ว จะอยู่ในลำดับชั้นเดียวกันหรือไม่ครับ(การออกเป็นกฎหมายใช้บังคับ) กราบขอบพระคุณอาจารย์มากครับ - วิทวัส

เรียน คุณวิทวัส

ถ้าเรียงจากน้อยไปหามาก ก็จะเรียงได้ดังนี้

- อภัยโทษ  คือการให้อภัยในโทษที่กำลังได้รับอยู่ จะอภัยให้มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับเหตุแห่งการให้อภัยโทษ  ถ้าเป็นวาระสำคัญก็อาจอภัยให้มาก  เช่น คนที่ได้รับโทษจำคุกสิบปี ก็อาจให้อภัยให้ครึ่งหนึ่ง ก็จะเหลือโทษห้าปี  ถ้าติดมาแล้วสามปี ก็จะเหลือโทษที่จะต้องติดคุกต่อไปอีก ๒ ปี  หรือถ้ายังเหลือโทษจำคุกอีกไม่เกินหนึ่งปี ก็อาจให้อภัยปล่อยตัวไปเลย  แต่หลักสำคัญของการให้อภัยโทษ ก็คือ คดีต้องถึงที่สุดและกำลังได้รับโทษอยู่ การอภัยโทษนั้นทำได้โดยตราเป็นพระราชกฤษฎีกา 

- ล้างมลทิน คือการลบล้างมลทินที่มีอยู่อันเนื่องมาจากการได้รับโทษ ทางวินัย หรือโทษทางอาญา  หลักสำคัญก็คือต้องเป็นคดีที่ถึงที่สุด และได้รับโทษจนเสร็จสิ้นแล้ว หรือในกรณีของโทษทางวินัยก็อาจได้รับโทษไปบางส่วนแล้วก็ได้ เช่น ได้รับโทษตัดเงินเดือน ๓ เดือน หากถูกตัดอยู่ในเดือนที่สอง ก็อาจล้างที่เหลืออีก ๑ เดือนให้  การล้างมลทินแม้จะล้างมลทินอันเนื่องมาจากการถูกลงโทษ แต่ก็ไม่ได้ล้างพฤติกรรมแห่งการกระทำความผิด เช่น ถ้าถูกจำคุกเพราะไปปล้นฆ่าเขามา และถูกจำคุก ๑๐ ปี  เมื่อพ้นโทษแล้ว ก็จะถูกล้างมลทินนั้น ถือเสมือนว่าไม่เคยถูกจำคุกมาเลย แต่จะกล่าวอ้างว่าไม่เคยทำผิดมาเลยไม่ได้  การล้างมลทินต้องทำเป็นพระราชบัญญัติ

- นิรโทษกรรม  คือการกำหนดให้สิ่งที่เป็นผิด ไม่เป็นผิดความผิดอีกต่อไป ผู้กระทำจึงไม่ถือว่าเป็นผู้กระทำความผิด และไม่ต้องรับโทษ ทั้งใครจะไปฟ้องร้องเพื่อให้ชดใช้ค่าเสียหายทางแพ่งก็ไม่ได้ โดยหลักปฏิบัติทั่วไป การนิรโทษกรรมจะกระทำก่อนที่จะมีการดำเนินคดีไปจนสิ้นสุด  การจะออกนิรโทษกรรมให้ต้องทำเป็นพระราชบัญญัติ