เรียน อาจารย์มีชัย ที่นับถือ
ดิฉันมีข้อข้องใจอยากเรียนถามเกี่ยวกับกฎหมายการทะเบียนราษฎร คือดิฉันได้ยินเจ้าหน้าที่อำเภอ (ขอไม่เอ่ยนาม) แจ้งกับหญิงวัยกลางคนที่ติดต่อขอแจ้งการเกิดให้กับตัวเอง กล่าวคือหญิงคนนี้มีครอบครัวและมีบุตรแล้ว บุตรของเธอได้รับการแจ้งเกิดทุกคน แต่ตัวเธอไม่มีชื่อในทะเบียนบ้านจึงได้ขอแจ้งเกิดให้กับตัวเอง ซึ่งเจ้าหน้าที่บอกว่าสามารถทำได้ตามกฎหมายการทะเบียนราษฎร ฉบับที่ ๒ พ.ศ.๒๕๕๑ แต่จะต้องเสียค่าปรับก่อนฐานไม่แจ้งการเกิดภายในระยะเวลาที่กำหนดตามมาตรา ๑๙/๓ วรรคสอง จึงจะรับแจ้งเกิดได้ ดิฉันพอทราบอยู่บ้างว่าการไม่แจ้งเกิดตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดเป็นความผิดที่มีโทษปรับสถานเดียวไม่เกิน ๑,๐๐๐ บาท ความผิดลักษณะนี้มีอายุความแค่ ๑ ปี แต่หญิงคนดังกล่าวอยู่ในวัยกลางคนแล้ว ไม่น่าจะเปรียบเทียบปรับได้ จึงอยากเรียนถามท่านอาจารย์มีชัยค่ะ ว่ากรณีคนที่เป็นพ่อหรือแม่แต่กลับไม่มีชื่อในทะเบียนบ้านจะแจ้งเกิดให้กับตัวเองได้หรือไม่ และจะต้องถูกเปรียบเทียบปรับดังที่เจ้าหน้าที่อำเภอบอกหรือไม่คะ
สุดท้ายนี้ ขอขอบคุณอาจารย์มีชัย ที่จะกรุณาไขข้อข้องใจของดิฉันและขออวยพรให้อาจารย์มีสุขภาพแข็งแรงนะคะ
อันที่จริงคนที่มีหน้าที่แจ้งเกิดคือบิดามารดา ถ้ามีความผิดเกิดขึ้น บิดามารดานั่นแหละเป็นคนผิด และตราบใดที่ยังไม่แจ้งความผิดนั้นก็ยังมีอยู่ จึงสามารถปรับได้ ไม่เกี่ยวกับอายุความ