ท่านอาจารย์มีชัย ที่เคารพอย่างสูง

     ผมเป็นผู้รับผิดชอบการปฏิบัติงานทะเบียนราษฎรคนหนึ่ง ซึ่งมองเห็นปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนที่อ้างว่าตนเป็นคนไทยแต่ไม่มีหลักฐานเอกสารใดๆ แม้แต่พยานบุคคลที่จะสามารถยืนยันถิ่นที่เกิดและประวัติความเป็นมาได้ โดยเฉพาะกลุ่มคนด้อยโอกาส คนไร้รากเหง้า ที่บิดามารดาไม่ได้แจ้งการเกิดให้ แล้วยังทอดทิ้งไปอีก รวมถึงคนที่มีปัญหาครอบครัว หนีออกจากบ้านตั้งแต่เด็ก สืบเสาะข้อเท็จจริงไม่ได้ ซึ่งคนลักษณะนี้ยังมีอีกจำนวนมากในประเทศไทย อย่างเช่นที่ชุมชนรถไฟ จ.นครราชสีมา เด็กเร่ร่อนที่อยู่นอกการดูแลของสถานสงเคราะห์ เป็นต้น คนเหล่านี้พูดภาษาไทยได้ชัดเจนแต่อาจเป็นภาษาไทยกลางหรือภาษาถิ่นแล้วแต่ว่าจะมีภูมิลำเนาอยู่ที่ใด แต่การพูดภาษาไทยได้นั้นไม่ใช่เงื่อนไขตามกฎหมายที่จะพิสูจน์ว่าเขาเป็นคนสัญชาติไทยถ้าไม่รู้ว่าบิดามารดาสัญชาติอะไร หรือสถานที่เกิดในไทยหรือนอกไทย ดังนั้น เมื่อบุคคลเหล่านี้ได้ติดต่อกับนายทะเบียนราษฎรเพื่อขอแจ้งการเกิดเกินกำหนดก็ดีหรือขอมีชื่อในทะเบียนบ้านเพื่อให้มีเลข ๑๓ หลักในฐานะเป็นคนสัญชาติไทยก็ดี จึงมักจะไม่สามารถดำเนินการให้ได้เพราะมีปัญหาในเรื่องพยานหลักฐาน ทำให้ต้องตกอยู่ในสภาพของคนไร้สถานะตามกฎหมายและไม่ได้รับสิทธิเช่นคนไทยทั่วไปหรือคนต่างด้าวบางประเภท โดยคนกลุ่มนี้จะถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มของคนที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนซึ่งไม่น่าจะถูกต้อง ผมขออนุญาตรบกวนท่านอาจารย์ ขอทราบความเห็นเกี่ยวกับแนวทางในการแก้ไขปัญหาให้กับคนไทยเหล่านี้ว่าจะมีวิธีการอย่างไร ที่จะใช้ในการพิสูจน์ความเป็นคนสัญชาติไทยซึ่งเป็นวิธีการที่สามารถยอมรับได้ตามกฎหมายและนายทะเบียนไม่อาจปฏิเสธได้ รวมทั้งไม่เป็นภาระที่เกินความสามารถของประชาชนเจ้าของปัญหา ซึ่งผมเองยังเคยคิดว่ากฎหมายสัญชาติที่ใช้อยู่ปัจจุบันยังกำหนดหลักเกณฑ์การให้สัญชาติไทยแก่คนต่างด้าว ดังเช่นมาตรา ๗ ทวิ วรรคสอง หรือมาตรา ๑๒/๑ ที่กำหนดให้ รมว.มท.อนุมัติตามหลักเกณฑ์ที่ ครม.กำหนด แต่สำหรับคนไทยกลุ่มนี้กลับไม่มีทางออก ถ้าจะประยุกต์ใช้หลักเกณฑ์ของคนต่างด้าวตามที่ ครม.เคยมีมติไว้ มาใช้กับคนไทยกลุ่มนี้ตามความเหมาะสมก็น่าจะดี แต่จะทำได้หรือไม่เพราะไม่มีกฎหมายกำหนดไว้ ต้องขอพึ่งท่านอาจารย์ช่วยชี้แนะให้คำตอบเรื่องนี้ด้วยครับ เพื่อจะได้เป็นแนวทางในการกำหนดระเบียบปฏิบัติเพื่อการแก้ไขปัญหาให้กับประชาชนผู้ด้อยโอกาสต่อไป ขอขอบคุณในความเมตตาของท่านอาจารย์ และขอให้ท่านมีสุขภาพพลานามัยสมบูรณ์แข็งแรงครับ  

มีกลุ่มบุคคลกลุ่มหนึ่งนำโดยอาจารย์พันทิพย์ ที่ธรรมศาสตร์ เขาทำงานด้านนี้อยู่ ลองเข้าไปถามที่ archanwell.org ดูเถอะ บาง

ทีเขาอาจช่วยได้