ที่ ส.ค.1

ผมขอเรียนถามดังนี้นะครับ

นายดำกับนางแดงเป็นสามี ภรรยากัน จดทะเบียนสมรสถูกต้องตามกฎหมาย  ปัจจุบันนายดำได้เสียชีวิตไปนานแล้ว ตั้งแต่อายุ 56 ปี ประมาณปีพ.ศ. 2541  ส่วนนางแดงยังมีชีวิตอยู่  เรื่องมีอยู่ว่า  นายชัยเคยมีคนมาขอ “ใบมรณะบัตร”ของนายดำ  กับนางแดงหลายครั้ง โดยนายชัยบอกกับนางแดงว่าจะเอาไปโอนที่  แต่นางแดงยังไม่ทราบรายละเอียดของเรื่อง ก็เลยยังไม่ให้ใบมรณะบัตรของนายดำให้กับนายชัยไป  ครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 5 ก.พ. ที่ผ่านมา นายชัยมาหานางแดงอีก จึงยอมเปิดเผยความจริงกับนางแดงว่า เขาอยากได้ใบมรณะบัตรของนายดำ เพื่อที่จะไปโอนที่นาจำนวน 40ไร่ ซึ่งตอนนี้ที่นาทั้ง 40 ไร่ เป็นชื่อของนายดำทั้งหมดซึ่งเป็นที่ ส.ค.1  และยังบอกอีกว่าเขาได้ซื้อที่นาดังกล่าวมานานแล้ว ตั้งแต่ลูกของเขายังคลานไม่ได้เลยจนปัจจุบันลูกของเขามีอายุ 20 ปีแล้ว แต่ไม่มีสัญญาซื้อขาย และพยายามแอบไปโอนที่ดินดังกล่าวหลายครั้งแต่ทำไม่สำเร็จ  เนื่องจากไม่มีใบมรณะบัตรของนายดำ  ซึ่งเรื่องดังกล่าวนางแดงไม่เคยทราบมาก่อนเลยว่านายดำมีที่นาตั้ง 40 ไร่  นางแดงและลูก ๆ จึงไปติดต่อที่ ที่ดินอำเภอปรากฏว่า มีที่นาทั้ง 40 ไร่อยู่จริง และเป็นชื่อของนายดำทั้งหมดจริง ซึ่งเป็นเอกสาร ส.ค. 1 ที่นาดังกล่าวอยู่ที่บ้านเกิดของนายดำ ซึ่งอยู่คนละอำเภอกับบ้านของนางแดง  จากนั้นนางแดงจึงได้ไปสอบถามจากญาติของนายดำ จึงได้ความว่า  พ่อของนายดำได้แบ่งที่นาให้นายดำจำนวน 40 ไร่ ซึ่งเป็นที่ ส.ค. 1 ตั้งแต่นายดำอายุ 16 ปี และที่นาดังกล่าวมีการซื้อขายกันมาหลายต่อหลายครั้งแล้ว แต่ยังไม่มีการโอน หรือขึ้นเป็นโฉนด  จนมาถึงเจ้าของที่ครอบครองและทำกินอยู่ในปัจจุบันนั่นก็คือนายชัย  ซึ่งเรื่องดังกล่าวนางแดงไม่เคยทราบมาก่อนเลย และนายดำก็ไม่เคยเล่าเรื่องนี้ให้นางแดงและลูก ๆ ฟัง จึงอยากเรียนถามดังนี้

1. นางแดง และลูก ๆ มีสิทธิ์ได้ที่นาทั้ง 40 ไร่คืนหรือไม่ ในฐานะที่เป็นทายาทโดยชอบธรรมตามกฎหมาย แต่ที่นาทั้ง 40 ไร่ นางแดงและลูก ๆ ไม่เคยทราบมาก่อนเลยว่า ที่นาดังกล่าวเป็นของนายดำ และไม่เคยเข้าไปทำกินเลยแม้แต่ครั้งเดียว

2. นายชัยที่ครอบครองที่นาทั้ง 40 ไร่ และทำกินในปัจจุบัน เข้าข่ายครอบครองโดยปรปักษ์หรือไม่

3. ถ้านางแดงไม่ให้ใบมรณะบัตรของนายดำกับนายชัยไป นายชัยสามารถออกเอกสารสิทธิ์โฉนด เป็นชื่อของนายชัยได้หรือไม่

4.  ถ้านางแดงไม่ให้ใบมรณะบัตรของนายดำกับนายชัยไป นางแดงมีความผิดหรือไม่

6. นายชัยบอกว่าซื้อที่นาดังกล่าวจริง แต่ไม่มีสัญญาซื้อขาย และได้พยายามแอบไปโอนที่นาดังกล่าวหลายครั้ง แต่ทำไม่สำเร็จ  และตอนที่นายดำยังไม่ชีวิตอยู่ นายชัยไม่เคยมาติดต่อกับนายดำเลย แต่หลังจากนายดำเสียชีวิตได้ไม่นาน จึงมาขอใบมรณะบัตรของนายดำ โดยรู้มาตลอดว่าที่นาดังกล่าวเป็นชื่อของนายดำ นางแดง กับลูก ๆ สามารถเอาผิดกับนายชัยได้หรือไม่ เพราะไปแอบซื้อ ขาย กันโดยที่นายดำไม่รู้เรื่องอะไรเลย เหมือนกับจงใจปกปิดไม่อยากให้นายดำรู้

7. ขอคำแนะนำเพิ่มเติมครับ...

ขอบคุณครับ

1. นางแดงกับลูก ๆ จะมีสิทธิหรือไม่ ก็ต้องขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริงว่า นายดำได้ขายที่ดินแปลงนี้ไปแล้วหรือไม่ หรือได้สละสิทธิครอบครองให้ใครไปหรือไม่

2. ตอบไม่ได้ เพราะไม่รู้ว่านายชัยครอบครองที่ดินแปลงดังกล่าวอย่างไร

3. ถ้านายชัยได้สิทธิครอบครองนั้นมาโดยชอบ ถึงไม่มีมรณะบัตรเขาก็คงฟ้องร้องเพื่อให้ศาลสั่งได้

4. ไม่มีความผิดอะไร

6. ถ้าเขาซื้อที่นานั้นมาจริง เขาก็ย่อมได้สิทธิ เพราะแสดงว่าเจ้าของเดิมคงได้สละสิทธิครอบครองให้กับเขาแล้ว