เรียน ท่านมีชัยที่เคารพ

ผมมีคำถามมารบกวนท่านอีกแล้วครับ เนื่องจากมีความจำเป็นต้องนำข้อเท็จจริงในส่วนนี้ไปใช้ในการเรียนการสอนนักศึกษาแพทย์ครับ

เนื่องจากประมวลกฏหมายอาญาเกี่ยวกับเรื่องการทำแท้ง มีข้อยกเว้นระบุไว้ในมาตรา 305 ว่า ถ้าผู้ทำแท้งให้เป็นแพทย์และจำเป็นต้องทำแท้งเพื่อสุขภาพของหญิงนั้น ผู้กระทำ (คือทั้งแพทย์ และหญิง) ไม่มีความผิด

ต่อมา ปลายปี 48 กรรมการแพทยสภาได้ใช้อำนาจตาม พรบ.วิชาชีพเวชกรรม ออกข้อบังคับ "ว่าด้วยหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ตามมาตรา 305 แห่งประมวลกฎหมายอาญา" มี 10 ข้อ ข้อที่ผมเกิดข้อสงสัยคือ

ข้อ 5 แพทยสภาได้ขยายความคำว่า "สุขภาพของหญิงนั้น" ให้ประกอบด้วย สุขภาพทางกาย และสุขภาพทางจิตหรือความเครียดอย่างรุนแรง ( เช่น แม่ตรวจพบว่าเด็กในครรภ์เป็นโรคทางพันธุกรรม หรือเป็นดาวน์ซินโดรมที่เราคุ้นๆ กัน)

และ ข้อ 10 ได้สำทับไปว่า แพทย์ที่ปฏิบัติตามข้อบังคับนี้ ถือว่าได้กระทำตาม มาตรา 305 แห่งประมวลกฎหมายอาญา (เขียนจนทำให้ผู้อ่านเข้าใจคล้ายๆ กับว่า ถ้าคดีไปถึงศาล ศาลย่อมตัดสินเป็นอื่นไม่ได้)

ในทางกฎหมาย ผมไม่แน่ใจว่า เรื่องศักดิ์ของกฎหมาย หรือเรื่องความขัดแย้งกันของกฎหมาย ข้อบังคับนี้ใช้ได้หรือครับ ในเมื่อในประมวลกฎหมายอาญาไม่ได้ให้อำนาจแพทยสภามาขยายความ แล้วแพทยสภาเอาอำนาจที่ไหนมาขยายความแทนศาลสถิตย์ยุติธรรม

รบกวนอยากทราบความเห็นของท่านมีชัยในเรื่องดังกล่าวครับ

ขอรบกวนถามอีกข้อครับ พอดีผมไม่ได้เกิดร่วมสมัยศาลปกครองหรือศาลรัฐธรรมนูญ เลยสับสนว่า ถ้าอย่างเป็นทางการ สมมติว่าเราติดใจสงสัยว่าแพทยสภามีอำนาจในการออกข้อบังคับฉบับนี้หรือไม่ หรือออกมาแล้วบังคับใช้ได้หรือไม่ ใครจะเป็นคนให้คำตอบสุดท้ายครับ คณะกรรมการกฤษฎีกา หรือว่าศาลปกครองหรือว่าศาลรัฐธรรมนูญ หรือใครครับ ผมสันสนเป็นประจำเรื่องอำนาจศาลเหล่านี้

ขอบพระคุณมากครับท่าน

เรียน คุณหมอมาโนช

1. การที่แพทยสภาอธิบายคำว่าสุขภาพว่าหมายถึงสุขภาพทางกายและสุขภาพทางจิตนั้น น่าจะพอรับได้ว่าอยู่ในกรอบของกฎหมาย แต่เมื่อขยายต่อไปถึงว่า การมีลูกที่มีโรคทางพันธุกรรม ทำให้ถือได้ว่าแม่จะมีปัญหาสุขภาพทางจิตที่รุนแรง นั้น อาจไม่เพียงพอที่จะคุ้มครองหมอได้  เมื่อถึงเวลาเกิดเรื่องขึ้นอาจต้องนำสืบให้ศาลเห็นว่า เป็นปัญหาของสุขภาพของแม่จริง ๆ   ไม่ใช่ปัญหาสุขภาพของลูก

2. ถ้าเพียงแต่สงสัยอย่างเป็นทางการ (หมายความว่าเป็นความสงสัยของหน่วยงาน) ก็อาจถามความเห็นของคณะกรรมการกฤษฎีกาเพื่อใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติได้  เช่นหน่วยงานสงสัยว่าข้อบังคับดังกล่าวขัดต่อกฎหมายหรือไม่   แต่ถ้ามีความประสงค์จะให้ยกเลิกข้อบังคับที่ตนเห็นว่าเป็นการขัดต่อกฎหมายและตนได้รับความเสียหายหรือเดือดร้อนจากข้อบังคับนั้น ก็ต้องยื่นฟ้องต่อศาลปกครอง (ไม่ใช่ศาลรัฐธรรมนูญ)