เจริญพร
ตามที่โยมอาจารย์ ได้ตอบคำถามเรื่องการบรรจุพุทธศาสนาไปแล้วนั้น ได้มีประเด็นที่คณะสงฆ์ฝ่ายปกครองชอบที่จะนำมากล่าวกับคณะสงฆ์เสมอว่า ถ้ามีการบรรจุพระพุทธศาสนาประจำชาติ จะทำให้มีงบประมาณเพิ่มขึ้น ซึ่งทำให้อาตมาสงสัย และ ขอเจริญพรมายังโยมอาจารย์ว่า
1การบรรจุพระพุทธศาสนาประจำชาติจะมีงบประมาณเพิ่มขึ้นจริงหรือไม่ และ ใครจะเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมากที่สุด
ขอเจริญพร
นมัสการ พระฉัตรชัย
ผมไม่คิดว่าเมื่อได้บรรจุไว้ในรัฐธรรมนูญว่าศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติแล้ว จะได้รับงบประมาณเพิ่มเติมขึ้น เว้นแต่เป็นกรณีที่ทางอาณาจักรจะเข้าไปก้าวก่าย โดยเข้าไปควบคุมดูแลศาสนาในฐานะที่เป็นศาสนาประจำชาติ กรณีเช่นนั้นก็อาจมีงบประมาณเพิ่มขึ้น แต่ก็เป็นงบประมาณของส่วนราชการที่จะใช้ไปในการกำกับดูแลกิจการของศาสนาพุทธ
วันก่อนที่ท่านถามเรื่องเดียวกันนี้มา ๒ ข้อ แต่ตอบได้ข้อเดียว ส่วนข้อที่ถามว่าจะมีผลกระทบต่อคณะสงฆ์อย่างไรนั้น ยัไม่ทันได้ตอบ เครื่องเกิดรวนเสียก่อน จึงขอถือโอกาสตอบในคราวนี้
ในกรณีที่มีการบรรจุศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติอย่างเป็นทางการ กิจการพระศาสนาซึ่งเป็นเคยเป็นเรื่องของคณะสงฆ์ ส่วนอาณาจักรก็เพียงแต่สนับสนุนและประคับประคองให้คณะสงฆ์สามารถดำเนินภารกิจของคณะสงฆ์ไปได้โดยสะดวก เมื่อรฐธรรมนูญกำหนดให้เป็นศาสนาประจำชาติแล้ว กิจการพระศานาก็จะกลายเป็นเรื่องของอาณาจักรโดยตรง ที่จะต้องเข้าไปกวดขัน ดูแล และดำเนินการตามที่เห็นสมควรด้วย การที่เคยเป็นเรื่องของคณะสงฆ์ก็จะกลายเป็นเรื่องอาณาจักรไปด้วย ดังจะเห็นได้จากประเทศที่เขาระบุให้ศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ อย่างในตะวันออกกลาง เมื่อในทางศาสนามีข้อกำหนดให้สตรีต้องคลุมหน้า เมื่อศาสนานั้นเป็นศาสนาประจำชาติ จึงเป็นเรื่องของทางอาณาจักรที่จะออกกฎหมายมาบังคับคนทั่วไปให้ต้องคลุมหน้า ใครฝ่าฝืนแทนที่จะเป็นเรื่องผิดทางศาสนา ก็จะกลายเป็นความผิดทางอาณาจักรไปทันที บางท่านอาจจะเห็นดีเห็นงาม ในการที่จะมีกฎหมายบังคับผู้คนให้ต้องปฏิบัติตามหลักธรรมของพระศาสนา แต่ก็ต้องไม่ลืมว่าเมื่อเรื่องหนึ่งบังคับได้ ก็จะมีการบังคับเรื่องอื่น ๆ และเลยเถิดไปถึงบังคับคณะสงฆ์ด้วย ในปัจจุบันการทำผิดวินัยของคณะสงฆ์ที่เป็นอาบัติ สงฆ์ก็สามารถปลงอาบัติระหว่างกันเองได้ แต่ถ้าเมื่อไรวินัยสงฆ์กลายเป็นกฎหมาย เมื่อผิดวินัยก็อาจจะต้องได้รับโทษทางอาณาจักรด้วย