พี่ชายอยู่กินกับภรรยามาเป็นเวลา 10 ปี  แต่พึ่งจดทะเบียนเมื่อ  มิย.50  ต่อมาพี่ชายถึงแก่กรรม มีมรดกประมาณ 10 ล้านบาท ซึ่งเป็นมรดกของพ่อผู้ตาย  ขณะนี้พ่อผู้ตายยังมีชีวิตอยู่  แต่ทรัพย์สินทั้งหมดได้โอนกรรมสิทธิ์เป็นชื่อผู้ตายทั้งหมด  ภรรยาไม่มีบุตร  กอปรกับผู้ตายได้สร้างบ้านเช่า จำนวน 3 หลัง อยู่ระหว่างผ่อนกับธนาคาร ซึ่งผู้ตายมีหนี้สินประมาณ 3 แสนบาท ใคร่สอบถามว่า

1. ขณะนี้น้องชายได้ดำเนินการให้ทนาย แต่งตั้งให้พ่อเป็นผู้จัดการมรดกแล้ว ยังรอคำสั่งจากศาล

2. ซึ่งบิดาได้คุยเบื้องต้นว่าจะยกเฉพาะบ้านรถยนต์ของใช้ทุกอย่างในบ้านให้กับภรรยา ซึ่งมีมูลค่าประมาณ 3 ล้านบาท และบิดาได้อ้างว่าภรรยาได้รับเงินจากทางราชการของผู้ตายไประมาณ 1 ล้านแล้ว สำหรับทรัพย์สินอย่างอื่นจะไม่แบ่งให้ภรรยาเนื่องจากไม่มีบุตร และเป็นสินส่วนตัวของบิดา แต่ฝ่ายภรรยาต้องการจะเอาบ้านเช่า จำนวน 3 หลัง หากบิดาซึ่งเป็นผู้จัดการมรดกไม่ยินยอมจะมีความผิดหรือไม่ หากทรัพย์สินให้เฉพาะบ้านพร้อมของใช้ทั้งหมด ซึ่งจริง ๆ แล้วเป็นของพ่อผู้ตาย ซึ่งญาติพี่น้องของผู้ตาย มีอีก 3 คนพี่น้อง ก็ไม่ยินยอม ภรรยาก็ไม่ยินยอม ใคร่ถามว่า เนื่องจากพี่ชายพึงจดทะเบียนภายหลัง ซึ่งสมบัติทั้งหมดมีก่อนการจดทะเบียน ทางฝ่ายบิดาจะสามารถสู้คดีได้หรือไม่ และวันจดทะเบียนสมรสมีผลต่อการแบ่งมรดกหรือไม่

3. ใคร่ขอคำแนะนำว่าจะทำอย่างไรได้บ้างกรณีเช่นนี้ ซึ่งหากภรรยายินยอมฝ่ายบิดาจะเป็นผู้รับผิดชอบหนี้สินทั้งหมดของผู้ตาย

4. หนี้สินท้งหมดพี่ชายไม่ได้กู้รวมกับภรรยาใช้ชื่อผู้ตายเพียงอย่างเดียว ซึ่งตอนญาติพี่น้องสับสนมาก เพราะไม่อยากให้สมบัติซึ่งเป็นของบิดาไปตกทอดให้กับภรรยา ซึ่งไม่มีบุตร

5. ทางบิดาซึ่งเป็นผู้จัดการมรดกจะทำอย่างไรบ้าง หากภรรยาไม่พึงพอใจตามมรดกที่บิดาแบ่งให้  และจะจ้างทนายเพื่อฟ้องเอาทรัพย์สินของผู้ตายคืน ปัจจุบันพ่อผู้ตายอายุ 75 ปี ก็ไม่ประสงค์จะขึ้นโรงขึ้นศาลแต่ต้องการเอามรดกคืนให้กับลูก ๆ หลาน ๆ

6. และภรรยาผู้ตายจริง ๆ แล้วมีสินส่วนตัว คือมีบ้านเช่าที่ปัตตานี และมีที่ดิน ซึ่งได้ซื้อ แต่ใช้ชื่อภรรยา หากฝ่ายภรรยาจะมาแบ่งเอามรดกฝ่ายสามี ทางบิดาจะโต้แย้งสอบถามถึงสินส่วนตัวของภรรยาได้หรือไม่  จริง ๆ  แล้ว ไม่อยากจะได้ แต่เพื่อเตรียมตัวไว้หากเสียเปรียบ

7. สอบถามทนายบางคนบอกว่า สมบัติทั้งหมด 10 ล้าน แบ่งได้แค่ 2 คน คือบิดาผู้ตาย และภรรยาเท่านั้น แต่ทางญาติพี่น้องอ้างว่าพึ่งมาจดทะเบียนสมรสตอนหลัง วันจดทะเบียนมีผลต่อการแบ่งมรดกหรือไม่

8. ขอความกรุณาท่านแนะนำว่าบิดาจะทำอย่างไรบ้าง เพื่อไม่ต้องขึ้นศาล และหากวันที่ศาลแต่งตั้งบิดาเป็นผู้จัดการมรดกแล้ว บิดาจะแบ่งอย่างไรสุดแล้ว แต่บิดา ถ้าหากฝ่ายภรรยายินยอมไม่ต้องขึ้นศาลใช่หรือไม่ และในวันที่แบ่งมรดกจะต้องมีการจดไว้เป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม่

คำถามที่ถามมามีข้อเท็จจริงที่ไม่ชัดเจน โดยเฉพาะที่ว่า " มีมรดก 10 ล้าน แต่เป็นมรดกของพ่อผู้ตาย โดยพ่อผู้ตายยังมีชีวิตอยู่" ถ้าพ่อผู้ตายยังมีชีวิตอยู่ จะมีมรดกตกทอดให้แก่คนอื่นได้อย่างไร จึงขอสมมติเอาว่า ทรัพย์สิน 10 ล้านนั้นเป็นทรัพย์สินที่พ่อผู้ตายยกให้ผู้ตาย ซึ่งในกรณีเช่นนั้น ทรัพย์สิน10 ล้านนั้นก็เป็นสินส่วนตัวของผู้ตาย  คำถามที่ถามมาจึงขอตอบเป็นหลักการดังนี้

1. ทรัพย์อะไรที่เป็นสินส่วนตัวของผู้ตาย ก็เป็นมรดกที่จะได้แก่ทายาททั้งหมด แต่ถ้าเป็นสินสมรส ก็จะต้องแบ่งครึ่งให้ภรรยาเสียครึ่งหนึ่งก่อน  ที่เหลืออีกครึ่งหนึ่งจึงจะตกเป็นมรดกได้แก่ทายาท (ซึ่งรวมถึงภรรยาด้วย)

2. ในกรณีที่ผู้ตายไม่มีบุตรแต่มีบิดายังมีชีวิตอยู่ มรดกจึงจะต้องถูกแบ่งเป็น ๒ ส่วน คือ ภรรยาได้กึ่งหนึ่ง อีกกึ่งหนึ่งตกเป็นของบิดา

3/ ในกรณีที่มีหนี้ ผู้จัดการมรดกมีหน้าที่ต้องนำทรัพย์มรดกไปชำระหนี้เสียให้เรียบร้อยก่อน ที่เหลือจึงจะแบ่งแก่ทายาทได้

4. การจดทะเบียนสมรสจะจดเมื่อไรก็ไม่สำคัญ แม้แต่จดทะเบียนกันวันเดียวแล้วรุ่งขึ้นสามีตาย หลักการแบ่งทรัพย์สินก็ยังเป็นไปตามข้อ 1-3 ข้างต้น