การอนุญาตให้คนต่างด้าวตามกฎหมายพิเศษอยู่ในราชอาณาจักรฯ
เรียนท่านอาจารย์ที่เคารพอย่างสูง
ดิฉันมีเรื่องรบกวนสอบถามอาจารย์เกี่ยวกับแนวทางการพิจารณาให้ชาวต่างชาติตามกฎหมายพิเศษ(พ.ร.บ.ส่งเสริมการลงทุนฯ ,พ.ร.บ.การนิคมฯ และ พ.ร.บ.ปิโตรเลียมฯ)อยู่ในราชอาณาจักรดังนี้ค่ะ
1. คนต่างชาติทั่วๆไป ในกรณีที่คนต่างด้าวมีเหตุจำเป็นจะต้องอยู่ในราชอาณาจักรเกินระยะเวลาที่กำหนดใน พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ ม.35(1) (2) (3) และ (4) ให้อธิบดีเป็นผู้พิจารณาอนุญาตให้อยู่ต่อไปได้ครั้งละไม่เกินหนึ่งปี ตาม
พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ
มาตรา 34 คนต่างด้าวซึ่งจะเข้ามาในราชอาณาจักรเป็นการชั่วคราวได้จะต้องเข้ามาเพื่อการดังต่อไปนี้
(6) การลงทุนที่ได้รับความเห็นชอบจากกระทรวงทบวงกรมที่เกี่ยวข้อง
(7) การลงทุนหรือการอื่นที่เกี่ยวกับการลงทุนภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน
มาตรา 35 คนต่างด้าวซึ่งเข้ามาในราชอาณาจักรเป็นการชั่วคราวตามมาตรา 34 อธิบดีหรือพนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งอธิบดีมอบหมายจะอนุญาตให้อยู่ในราชอาณาจักรภายใต้เงื่อนไขใด ๆ ก็ได้
ระยะเวลาที่จะอนุญาตให้อยู่ในราชอาณาจักรให้กำหนดดังนี้
(1) ไม่เกินสามสิบวัน สำหรับกรณีตามมาตรา 34 (4) (8) และ (9)
(2) ไม่เกินเก้าสิบวัน สำหรับกรณีตามมาตรา 34 (3)
(3) ไม่เกินหนึ่งปี สำหรับกรณีตามมาตรา 34 (5) (10) (11) (12) (13) (14) และ (15)
(4) ไม่เกินสองปี สำหรับกรณีตามมาตรา 34 (6)
(5) ตามกำหนดระยะเวลาตามความจำเป็น สำหรับกรณีตามมาตรา 34 (1) และ (2)
(6) ตามกำหนดระยะเวลาที่คณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนพิจารณาเห็นสมควรสำหรับกรณีตามมาตรา 34 (7)
ในกรณีที่คนต่างด้าวมีเหตุจำเป็นจะต้องอยู่ในราชอาณาจักรเกินระยะเวลาที่กำหนดใน (1) (2) (3) และ (4) ให้อธิบดีเป็นผู้พิจารณาอนุญาตให้อยู่ต่อไปได้ครั้งละไม่เกินหนึ่งปี และเมื่อได้อนุญาตแล้วให้รายงานต่อคณะกรรมการเพื่อทราบพร้อมด้วยเหตุผลภายในเจ็ดวันนับแต่วันอนุญาต
การขออนุญาตเพื่ออยู่ในราชอาณาจักรเป็นการชั่วคราวต่อไปแต่ละครั้งให้คนต่างด้าวยื่นคำขอตามแบบและเสียค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดในกฎกระทรวงในระหว่างรอฟังคำสั่งให้
คนต่างด้าวผู้นั้นอยู่ในราชอาณาจักรไปพลางก่อนได้
2. คนต่างด้าวที่เข้ามาเพื่อการลงทุนหรือการอื่นที่เกี่ยวกับการลงทุนภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน ตาม ม.34(7)กรณีมีเหตุจำเป็นจะต้องอยู่ในราชอาณาจักรเกินระยะเวลาที่กำหนด จะปฏิบัติอย่างไร
2.1 ปฏิบัติตาม ม.35(6) ให้อยู่ต่อฯได้เรื่อยๆ ตามที่คณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนให้ความเห็นชอบ(พ.ร.บ.ส่งเสริมการลงทุนฯ)
2.2 อยู่ได้เฉพาะการเข้ามาครั้งแรกเพราะ วรรค 3 ม.35 ไม่ได้กำหนดไว้(ไม่ให้อยู่ต่อฯ) (พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ)
2.3 ให้อยู่ต่อฯได้ไม่เกิน 1 ปี
ปัจจุบันใช้แนวทาง 2.1
พ.ร.บ.ส่งเสริมการลงทุนฯ
มาตรา 25 ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมืองเพียงเท่าที่ พระราชบัญญัตินี้มิได้บัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น ให้ผู้ได้รับการส่งเสริมได้รับอนุญาต นำคนต่างด้าวซึ่งเป็น
(1) ช่างฝีมือ
(2) ผู้ชำนาญการ
(3) คู่สมรสและบุคคลซึ่งอยู่ในอุปการะของบุคคลใน (1) และ (2) เข้ามาในราชอาณาจักรได้ตามจำนวนและกำหนดระยะเวลาให้อยู่ใน ราชอาณาจักรเท่าที่คณะกรรมการพิจารณาเห็นสมควร แม้ว่าจะเกินอัตรา จำนวนหรือระยะเวลาให้อยู่ในราชอาณาจักรตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายว่าด้วย คนเข้าเมือง
มาตรา 26 ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยการทำงานของคนต่างด้าว เพียงเท่าที่พระราชบัญญัตินี้มิได้บัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น ให้คนต่างด้าวที่ได้รับ อนุญาตตาม มาตรา 24 และคนต่างด้าวซึ่งเป็นช่างฝีมือหรือผู้ชำนาญการที่ ได้รับอนุญาตให้อยู่ในราชอาณาจักรตาม มาตรา 25 ได้รับอนุญาตทำงานเฉพาะ ตำแหน่งหน้าที่การทำงานที่คณะกรรมการให้ความเห็นชอบตลอดระยะเวลา เท่าที่ได้รับอนุญาตให้อยู่ในราชอาณาจักร
3. คนต่างด้าวที่เข้ามาเพื่อการลงทุนที่ได้รับความเห็นชอบจากกระทรวงทบวงกรมที่เกี่ยวข้อง ตาม ม.34(6) คือ ตามพ.ร.บ.การนิคมฯ และ พ.ร.บ.ปิโตรเลียมฯ ในกรณีที่คนต่างด้าวมีเหตุจำเป็นจะต้องอยู่ในราชอาณาจักรเกินระยะเวลาที่กำหนดใน พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯม.35(4)จะต้องปฏิบัติตาม พ.ร.บ.ฉบับใดคะ
3.1 ตามพ.ร.บ.การนิคมฯ และ พ.ร.บ.ปิโตรเลียมฯ คืออนุญาตตามที่คณะกรรมการนั้นๆ เห็นสมควร ซึ่งอาจมากกว่า 1 ปี ก็ได้
3.2 ตาม พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ คืออนุญาตให้อยู่ต่อไปได้ครั้งละไม่เกินหนึ่งปี
3.3 ให้ตาม พ.ร.บ.การนิคมฯ เพราะ พ.ร.บ.การนิคมฯ ออกหลัง พ.ร.บ.เข้าเมืองฯ ---แต่สำหรับ พ.ร.บ.ปิโตรเลียมฯ ออกก่อน พ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ ต้องปฏิบัติตามพ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ (การนิคมฯ อาจได้มากกว่า 1 ปีได้ตาม พ.ร.บ.การนิคมฯ แต่ กรมเชื้อเพลิง จะได้ไม่เกิน 1 ปี ตามพ.ร.บ.คนเข้าเมืองฯ)
ปัจจุบันใช้แนวทาง 3.1
พ.ร.บ.การนิคมฯ
มาตรา 45 ภายใด้บังคับกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมืองเพียงเท่าที่ พระราชบัญญัตินี้มิได้บัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น ให้ผู้ประกอบอุตสาหกรรม และผู้ประกอบการค้าเพื่อส่งออกได้รับอนุญาตให้นำคนต่างด้าวซึ่งเป็น
(1) ช่างฝีมือ
(2) ผู้ชำนาญการ
(3) คู่สมรสและบุคคลซึ่งอยู่ในอุปการะของบุคคลใน (1)หรือ(2) เข้ามาในราชอาณาจักรได้ตามจำนวน และภายในกำหนดระยะเวลา ให้อยู่ได้ในราชอาณาจักรตามที่คณะกรรมการเห็นสมควร แม้ว่าจะ เกินกำหนดจำนวนระยะเวลาให้อยู่ได้ในในราชอาณาจักรตามกฎหมาย ว่าด้วยคนเข้าเมือง
หมายเหตุ แก้ไขครั้งสุดท้ายโดย พ.ร.บ.การนิคมอุตสาหกรรม แห่งประเทศไทย (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2539
พ.ร.บ.ปิโตรเลียมฯ
มาตรา 69 ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง เพียงเท่าที่กฎหมายนี้มิได้บัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น ผู้รับสัมปทาน และผู้รับจ้างซึ่งได้ทำสัญญาจ้างเหมาโดยตรง กับผู้รับสัมปทาน มีสิทธินำช่างฝีมือ และผู้เชี่ยวชาญ รวมตลอดถึงคู่สมรส และบุตรที่อยู่ในอุปการะ ซึ่งเป็นคนต่างด้าว เข้ามาในราชอาณาจักรตามความจำเป็น ในการประกอบกิจการปิโตรเลียมได้ ตามจำนวน และระยะเวลา ที่คณะกรรมการมีคำสั่งตามที่เห็นสมควร ทั้งนี้ แม้ว่าจะเกินอัตราจำนวนคนเข้าเมือง และระยะเวลา ตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง
ผู้รับสัมปทาน มีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งของคณะกรรมการ ต่อรัฐมนตรีได้ ภายในสามสิบวัน นับแต่วันได้รับคำสั่ง คำวินิจฉัยของรัฐมนตรีให้เป็นที่สุด
กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์อย่างสูงค่ะ
พ.ต.ท.หญิง แจ่มศรี สุรัสสนันท์ | 
