ดิฉันขอรบกวนท่านอาจารย์ อยากทราบข้อกฏหมาย เกี่ยวกับการครอบครองมรดก คู่สามีภรรยาคู่หนึ่งซึ่งได้จดทะเบียนสมรส  แล้วมีบุตร ธิดารวมกัน 3 คน แต่ละคนบรรลุนิติภาวะแล้ว ถ้าวันหนึ่งสามีถึงแก่ความตาย แล้วมิได้ทำพินัยกรรมเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ได้ทำพินัยกรรมด้วยวาจา ซึ่งทุกคนในครอบครัวทราบว่าบุคคลใดได้รับมรดกอะไรบ้าง

คำถาม 1      ถ้ามิได้ทำพินัยกรรมเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ทำพินัยกรรมด้วยวาจา จะถือว่าบุคคลที่รับมรดกด้วยวาจา จะได้รับมรดกหรือไม่ แล้วจะยืนยันได้อย่างไร

คำถาม 2      ถ้าสามีถึงแก่ความตาย แล้วมิได้ทำพินัยกรรมเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ทำพินัยกรรมด้วยวาจา จะถือว่าผู้เป็นภรรยาที่ถูกต้องตามกฏหมายนั้นเป็นผู้ครอบครองมรดกได้หรือไม่ แล้วถ้าได้ต้องทำอย่างไร

คำถาม 3      ถ้าสามีถึงแก่ความตาย แล้วมิได้ทำพินัยกรรมเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ทำพินัยกรรมด้วยวาจา แล้วผู้เป็นภรรยาที่ถูกต้องตามกฏหมายนั้นยังมีชีวิตอยู่ ซึ่งสติสัมปะชัญญะสมบูรณ์ทุกประการ แต่ บุตร ธิดา จะรับเป็นผู้จัดการมรดกแทนได้หรือไม่ 

คำถาม 4      ถ้าสามียังไม่ถึงแก่ความตาย แต่สติสัมปะชัญญะสมบูรณ์ทุกประการแต่ไม่สามารถที่จะไปไหนได้ ทางบุตร ธิดา จะให้ทำพินัยกรรมโดยเขียนระบุแบ่งมรดกตามสัดส่วนที่เคยกล่าวด้วยวาจาแล้วนั้นทำได้หรือไม่ แล้วจะนำไปใช้เป็นหลักฐานในการโอนมรดกได้หรือไม่ ถ้าได้จำเป็นต้องใช้พยานจำนวนกี่คนในการเซ็นรับรอง

ดิฉันอยากจะขอรบกวนถามคำถามที่ข้องจัยเอาไว้เป็นความรู้เผื่อว่าถ้าวันหนึ่งคำถามที่ถามเกิดขึ้นจริง ๆ ดิฉันจะได้รับสถานการณ์นั้นได้

ปล.ถ้าคำถาม งงเกินไปขอกราบขออภัยด้วยค่ะ เพราะดิฉันเป็นประชาชนธรรมดาที่ไม่รู้ข้อกฏหมายเท่าไร ขอบคุณค่ะ

1. ก็ต้องถือว่าไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้  แต่ถ้าผู้รับมรดกสามารถตกลงกันได้และยินยอมกัน จะแบ่งมรดกตามที่เคยได้ทราบจากเจ้ามรดก ก็ไม่มีใครว่าอะไร

2. ถ้าสามีตาย ภรรยาโดยชอยด้วยกฎหมายย่อมได้ทรัพย์สินที่เป็นสินสมรสก่อนกึ่งหนึ่ง ที่เหลือจึงเป็นทรัพย์มรดกที่จะต้องแบ่งให้แก่ทายาทและภรรยา โดยภรรยาจะได้มรดกเท่ากับลูก เช่นมีลูก ๓ คน ก็แบ่งมรดกเป็น ๔ ส่วน ลูก ๓ คน ได้ไปคนละส่วน ภรรยาได้ไป ๑ ส่วน

3. การเป็นผู้จัดการมรดกนั้น ภรรยาจะเป็น หรือบุตรจะเป็นก็ได้ สุดแต่จะตกลงกัน

4. ถ้าเจ้าตัวยอมทำพินัยกรรมก็ย่อมทำได้ โดยจะทำพินัยกรรมเขียนเองทั้งฉบับ คือเขียนด้วยลายมือของตนเองแล้วลงลายมือชื่อ ไม่ต้องมีพยาน ก็ใช้ได้