เจริญพร ท่านอาจารย์มีชัย

ในฐานะที่อาจารย์ได้สนองงานคณะสงฆ์โดยมหาเถรสมาคม เป็นที่ปรึกษาของการพิจารณากฏหมายของคณะสงฆ์พอสมควร อาตมาจึงอยากจะขอรบกวนเวลาอันมีค่าของท่านอาจารย์  
 สอบถามข้อสงสัย ดังนี้

ความเดิม
"คณะสงฆ์ในประเทศไทยแบ่งการบริหารออกเป็น ๒ ส่วนตามนิกายคือ การบริหารพระศาสนาฝ่ายมหานิกาย และธรรมยุต แต่ทั้ง ๒ ส่วนนี้จะบริหารการพระศาสนาร่วมกันในนามมหาเถรสมาคม การออกกฏ ระเบียบ คำสั่งที่จะใช้กับคณะสงฆ์ทั้งหมดต้องผ่านมติมหาเถรสมาคม  นี่เป็นหลักการทั่ว ๆไป กว้าง ๆ

ประเด็นปัญหา
๑. ในกรณ๊ที่ระเบียบของเจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต เมื่อลงพระนามแล้วประกาศใช้ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๓ และนำเสนอมหาเถรสมาคมเพื่อรับทราบ ที่ประชุมมหาเถรสมาคมก็ได้รับทราบตามที่เสนอแล้ว ถือว่าเป็นกฏหมาย ใช่หรือไม่ ?

๒. เมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๙ มหาเถรสมาคมมีมติให้ปรับปรุงงานที่เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุตลงนาม แต่ไม่มีระเบียบมาให้ปรับปรุงอย่างไร จะถือได้ว่า ระเบียบที่เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุตลงนามไปแล้วนั้นจะถูกยกเลิกไปแล้วหรือไม่ ?

๓. มติมหาเถรสมาคมสามารถลบล้าง (ล้ม) ระเบียบเจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุตประกาศใช้ได้หรือไม่ ? ถ้าได้ มหาเถรสมาคมจะต้องออกระเบียบมารองรับงานที่อยู่ในระเบียบเก่าด้วยใช่หรือไม่ ?  ถ้าไม่ได้ มติมหาเถรสมาคมจะเป็นอย่างไร หมายถึง มติมหาเถรสมาคม ที่ออกมามีความชอบธรรมที่จะออกมายกเลิกระเบียบเจ้าคณะใหญ่คระธรรมยุต หรือไม่

รายละเอียด
๑. ระเบียบ สำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ ว่าด้วยการไปต่างประเทศสำหรับพระธรรมทูต (ธรรมยุต) พ.ศ. ๒๕๔๓
ลงพระนามประกาศใช้ เมื่อวันที่ ๑๗ เมษายน ๒๕๔๓ แต่ให้มีผลบังคับใช้ ตั้งแต่ วันที่ ๕ พฤษภาคม ๒๕๔๓ เป็นต้นไป
และมติมหาเถรสมาคม ที่ ๔๑๘/๒๕๔๓ เรื่องประกาศใช้ระเบียบสำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ (ธรรมยุต) ในการประชุมมหาเถรสมาคมครั้งที่ ๒๗/๒๕๔๓ เมื่อวันที่ ๒๐ ตุลาคม ๒๕๔๓

๒. มติมหาเถรสมาคม ที่ ๕๑๑/๒๕๔๙ เรือง ปรับปรุงงานพระธรรมทูตไปต่างประเทศ ในการประชุมมหาเถรสมาคมครั้งที่ ๒๓/๒๕๔๙ เมื่อวันที่ ๓๐ ตุลาคม ๒๕๔๙

จึงขอเจริญพรท่านอาจารย์ เพื่อพิจารณาไขข้อสงสัย เพราะปัจจุบัน สำนักฝึกอบรมฯ ปฏิบัติงานได้ ก็เพราะอาศัยอำนาจตามความในระเบียบ ไม่ได้อาศัยความตามมติมหาเถรสมาคม

ขอเจริญพร

นมัสการ พธต.

   1. กฎนั้นใช้บังคับได้ แต่ไม่ใช่เป็นกฎหมาย

   2. ขึ้นอยู่กับข้อความในมตินั้นว่ามีว่าอย่างไร เช่น ถ้ามีมติว่าให้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมาเพื่อพิจารณาปรับปรุงคำสั่งดังกล่าว  คำสั่งนั้นก็ยังไม่ยกเลิก

   3. มติอาจมีผลให้ต้องเปลี่ยนแปลงคำสั่งได้ เช่น มีมติวางหลักเกณฑ์ขึ้นใหม่ อันเป็นผลให้คำสั่งที่มีอยู่เดิมขัดกับหลักเกณฑ์ตามมติใหม่ ผู้ออกคำสั่งก็ต้องไปดำเนินการแก้ไขปรับปรุงคำสั่งของตน

   คำตอบนี้เป็นหลักการกว้าง ๆ เพราะไม่ทราบว่ามตินั้นมีว่าอย่างไร