เรียนท่านอาจารย์มีชัยที่เคารพ
ผมมีคำถามที่อยากจะเรียนถามท่านอาจารย์ดังนี้ครับ ผมมีผู้ป่วยที่ดูแลอยู่เป็นผู้ชายอายู60ปี ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมองตีบเนื่องจากมีลิ่มเลือดอุดตันอยู่ ต้องให้ยาละลายลิ่มเลือดและให้ยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัวและต้องเจาะคอช่วยในเรื่องระบบหายใจ สภาพทรงตัวจนสามารถกลับไปอยู่บ้านได้ ต่อมาเกิดภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารซึ่งต้องตรวจวินิจฉัยโดยการส่องกล้องผ่านทางเดินอาหารลงไป ทีนี้ก็เกิดปัญหาว่าทางภรรยา(จดทะเบียนกัน)และลูกๆไม่ขัดข้องที่จะให้ทำการตรวจดังกล่าว แต่พี่สาวของผู้ป่วยกลับไม่ยินยอมโดยอ้างว่าผู้ป่วยในขณะที่มีสติสัมปัชชัญญะดีอยู่เคยกำชับว่าถ้าหากตนเองป่วยจนไม่รู้ตัวแล้วก็ไม่อยากให้แพทย์ช่วยชีวิตหรือรักษาใดใดอีกเพราะไม่อยากทรมานและถ้าจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างไรนั้นก็ให้พี่สาวคนนี้เป็นผู้มีอำนาจตัดสินใจแทน พร้อมกับเขียนหนังสือขึ้นมาด้วยลายมือของตนเอง ซึ่งพี่สาวของผู้ป่วยได้นำมาให้ดูด้วย เนื่องจากรายนี้มีความจำเป็นต้องส่องกล้องตรวจแต่ไม่ถึงกับรีบด่วนนัก ผมจึงให้ครอบครัวเขาไปตกลงกันมาซึ่งก็ยังตกลงกันไม่ได้อยู่ดี ดังนี้ผมควรจะเชื่อความยินยอมของใครดีครับ เพราะหากเกิดเหตุการณ์ข้างหน้าในเรื่องอื่นๆจะได้มีหลักในการตัดสินใจครับ
ต้องขอขอบพระคุณล่วงหน้าในความกรุณาของอาจารย์ครับและขออำนาจคุณพระรัตนตรัยอำนวยพรให้อาจารย์มีสุขภาพกายที่แข็งแรง สุขภาพใจที่สดใสเป็นที่พึ่งในทางกฎหมายของสังคมครับ
ด้วยความเคารพ
เรียน นพ.วิชาญ
ในปัจจุบันกฎหมายไทยยังไม่มีบทบัญญัติให้ความยินยอมในเรื่อง Mercy killing แต่ต่อไปในอนาคต เมื่อร่างกฎหมายเกี่ยวกับสุขภาพผ่านสภาออกมาใช้บังคับ ก็จะมีบทบัญญัติยอมให้ประชาชนมีสิทธิที่จะทำหนังสือปฏิเสธไม่ยอมรับการรักษาเมื่อตนอยู่ในสภาพอย่างใดอย่างหนึ่งได้
สำหรับในปัจจุบัน เท่าที่ผมสังเกตดูจากทางปฏิบัติของโรงพยาบาลและแพทย์ทั่วไป ก่อนจะดำเนินการผ่าตัดหรือรักษาด้วยวิธีใด ๆ ที่อาจเป็นอันตรายได้ มักจะต้องให้คนไข้หรือญาติของคนไข้ให้ความยินยอมก่อน และทางปฏิบัตินั้นเป็นที่ยอมรับกันทั่วไปจนอาจถือเป็นประเพณีได้ ดังนั้นในกรณีที่บรรดาญาติที่เกี่ยวข้องยังไม่สามารถตกลงกันให้ความยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษรได้ หมอก็ย่อมมีสิทธิที่จะรอการรักษานั้นไว้ก่อนจนกว่าจะได้รับการยินยอม เว้นแต่เป็นกรณีที่เกิดอุบัติเหตุและต้องช่วยชีวิตคนไข้โดยยังไม่สามารถหาญาติมาให้ความยินยอมได้ ก็อาจต้องรักษาต่อไปตามจรรยาบรรณของแพทย์
กรณีตัวอย่างที่คุณหมอยกมาเป็นคำถามนี้ อาจมีปัญหาน่าคิดอยู่ว่า ระหว่างภรรยาโดยชอบด้วยกฎหมายกับบุตร กับพี่สาวของคนไข้ จะรับฟังความเห็นของใครดี ถ้าเชื่อฝ่ายภรรยาและบุตร ก็ปลอดภัยในเรื่องการถูกฟ้องเรียกค่าเสียหายในภายหลัง เพราะเป็นผู้มีส่วนได้เสียใกล้ชิดที่สุด นอกจากนั้นหากจะเชื่อพี่สาว หมอก็จะต้องแน่ใจว่าหนังสือของคนไข้นั้นเป็นหนังสือที่คนไข้เขียนไว้จริง และยังจะมีปัญหาต่อไปด้วยว่า ความต้องการของคนไข้ที่เขียนไว้ก่อนจะนำมาอ้างอิงได้มากเพียงใด