เรียนถามอ.มีชัยที่เคารพ
ดิฉันมีที่ดิน พร้อมสิ่งปลูกสร้างสามแห่งทั้งในกรุงเทพ และต่างจังหวัด ไม่ได้ใช้อยู่อาศัยและไม่ได้ทำประโยชน์อะไร เนื่องจากตระหนักดีว่าในขณะนี้สังคมไทยอยู่ในภาวะข้าวยากหมากแพง เงินเฟ้อ คนชั้นกลางก็จนลงเรื่อยๆ คนจนก็หมดโอกาสเพราะมีแรงงานพม่ามาแย่งงาน เห็นข่าวโจรตามหน้าหนังสือพิมพ์ทั่วไปเพราะคนจนจนไม่มีอะไรจะทำนอกจากปล้น ดิฉันในฐานะผู้ที่ยึดครองที่ดินไว้โดยไม่ได้ทำประโยชน์ ก็อยากจะให้อะไรคืนกับสังคมบ้าง จึงอยากจัดทำในลักษณะของการบริหารให้คนจนผู้ด้อยโอกาสสามารถเข้ามาอยู่อาศัย หรือใช้ประโยชน์ในที่ดิน ในขณะเดียวกันก็ไม่อยากนำไปบริจาคให้องค์กรของรัฐเพราะเกรงว่าจะนำไปใช้ไม่ถูกจุดประสงค์ จึงขอเรียนถามอาจารย์ว่า เป็นไปได้ไหมที่ที่ดินของเอกชน จะเปิดให้คนในชุมชนได้เข้ามาใช้ประโยชน์แต่ไม่ได้กลายเป็นสถานที่สาธารณะ คล้ายๆ กับป่าชุมชนของรัฐ ที่มีชุมชนมี "สิทธิ์" ในการเข้ามาใช้ประโยชน์ร่วมกัน (เช่นในการทำเกษตรพอเพียง) แต่ยังมีเจ้าของที่เป็น trustee อยู่
กฏหมายที่ดินที่อนุญาติให้ครอบครองในลักษณะคล้ายๆ ลูกผสมระหว่าง "ที่ส่วนตัว" กับ "ที่สาธารณะ" มีไหมคะ
เรียน คุณเจี๊ยบ
บ้านเรายังไม่มีกฎหมายอะไรทำนองนั้น แต่อาจทำด้วยวิธีอื่นที่ใกล้เคียงได้ เช่น ตั้งเป็นมูลนิธิแล้วโอนที่ดินให้มูลนิธิ แล้วให้มูลนิธิดำเนินการไปตามวัตถุประสงค์ที่คุณต้องการ แต่เมื่อทำด้วยวิธีนี้แล้ว ทรัพย์ศินนั้นก็จะตกเป็นของมูลนิธิ ไม่ใช่ของคุณอีกต่อไป อย่างไรก็ตามการดำเนินการอย่างที่คุณว่ามานั้น จะมีเงื่อนแง่ที่สร้างปัญหาในอนาคตอย่างมาก ทางที่ดีก่อนจะทำควรปรึกษากับทนายความให้รอบคอบก่อน