ดิฉันแต่งงานจดทะเบียนสมรสกับสามีและมีบุตรอายุ 8 ขวบ 1 คน โดยให้มารดาดิฉันเป็นผู้ดูแลบุตรอยู่ต่างจังหวัด แต่ดิฉันเป็นผู้ส่งเสียเงินเลี้ยงดู ส่วนสามีไม่มีงานทำและไม่มีรายได้ โดยดิฉันเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายทั้งหมดทุกอย่างในครอบครัวแต่เพียงผู้เดียว ปัจจุบันดิฉันแยกกันอยู่กับสามี โดยดิฉันเป็นฝ่ายแยกออกไปอยู่เอง แต่ก็ยังคงส่งเสียเงินให้บุตรและสามีเหมือนเดิมทุกประการ เนื่องจากมีปัญหาเรื่องสามีมักดื่มเหล้าเป็นประจำและเมื่อดื่มแล้วมักพูดจาไม่ดีและมักหาเรื่องกวนใจอยู่ตลอดเวลา ดิฉันเคยว่ากล่าวให้เลิกดื่มแต่ก็ไม่เป็นผล นอกจากนั้นแล้วสามีก็ไม่ยอมขนขวายหางานทำเนื่องจากอ้างว่าต้องเรียนหนังสือในวันเสาร์และวันอาทิตย์ ทำให้หางานทำลำบาก โดยดิฉันมีทรัพย์สินที่เป็นชื่อของดิฉันที่ได้มาระหว่างการสมรส ได้แก่ รถยนต์ 1 คัน และ ห้องชุด 1 ห้อง ขณะนี้สามีต้องการเลิกกับดิฉันโดยอ้างว่าเมื่อแยกกันอยู่แล้วก็ควรจะเลิกกัน โดยไปจดทะเบียนหย่า ดิฉันมีคำถามดังนี้

1. หากกรณีที่ยังไม่ได้จดทะเบียนหย่า และตกลงกันไม่ได้ว่าจะแบ่งทรัพย์สินอย่างไร ดิฉันสามารถอ้างสิทธิ์ที่จะไม่ขายห้องชุดและรถยนต์ได้หรือไม่ และหากดิฉันต้องการจะขายหรือโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินดังกล่าว สามีต้องเซ็นต์ชื่อยินยอมในเอกสารการขาย/โอนด้วยหรือไม่ เนื่องจากทรัพย์สินทั้งหมดเป็นชื่อดิฉันและเงินที่จ่ายทั้งหมดส่วนใหญ่ดิฉันเป็นผู้รับผิดชอบ และหากจดทะเบียนหย่าแล้วแต่ยังไม่ได้มีการตกลงแบ่งทรัพย์สิน หลังจากนั้นแล้วดิฉันสามารถมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินแต่เพียงผู้เดียวหรือไม่

2. สำหรับบุตรหากไม่สามารถตกลงได้ว่าใครสมควรจะเป็นผู้เลี้ยงดู ดิฉันจะอ้างสิทธิ์ที่จะเลี้ยงดูแต่ผู้เดียว โดยสามีสามารถพบได้ตามสมควรได้หรือไม่ เนื่องจากดิฉันมีกำลังความสามารถที่จะเลี้ยงดูได้ดีกว่าสามี เนื่องจากสามีไม่มีรายได้รวมทั้งสภาพทางบ้านต่างจังหวัดที่มารดาดูแลอยู่ปัจจุบันก็ดีกว่าสภาพทางบ้านของสามี  ดิฉันสามารถทำได้หรือไม่ และหากต่อมาสามีมีงานทำมีรายได้ดิฉันสามารถอ้างสิทธิ์ให้สามีช่วยแบ่งเบาภาระเลี้ยงดูได้หรือไม่

3. สมมติว่า ในขณะนี้หากดิฉันมีคู่รักใหม่ในขณะที่ยังไม่ได้จดทะเบียนหย่า สามีสามารถอ้างเป็นเหตุผลในเรื่องการตกลงแบ่งทรัพย์สิน หรือการเลี้ยงดูบุตรได้หรือไม่

   1. ตราบใดที่ยังไม่ได้หย่าขาดจากกัน ก็ไม่มีเหตุอะไรที่จะต้องไปขายทรัพย์สินนั้น แต่ในระหว่างยังไม่ได้หย่าดังกล่าว หากจะขายทรัพย์สินนั้น ก็ต้องให้สามีให้ความยินยอมด้วย  ต่อเมื่อหย่าจากกันแล้ว หากตกลงแบ่งทรัพย์สินกันได้ ส่วนของใครก็เป็นของคนนั้น คุณย่อมมีสิทธิที่จะถือทรัพย์สินได้เหมือนกับคนทั่ว ๆ ไป (ไม่ค่อยเข้าใจคำถามที่ว่า "เมื่อหย่าแล้่วคุณจะถือทรัพย์สินคนเดียวได้หรือไม่" - ว่าหมายความว่าอย่างไร)

  2. ถ้าตกลงกันได้ คุณจะเป็นผู้ดูแลบุตรแต่เพียงผู้เดียวก็ย่อมได้ แต่ถ้าตกลงกันไม่ได้และต้องฟ้องหย้่ากัน การที่คุณเป็นผู้มีฐานะพอที่จะอุปการะเลี้ยงดูบุตรได้ โดยสามีไม่มีฐานะเช่นนั้น ศาลย่อมจะให้คุณเป็นผู้ดูแล  ส่วนในกรณีีที่ภายหลังสามีมีฐานะขึ้นมา นั้น ถ้าอยากให้เขาส่งเสียค่าเลี้ยงดู ก็ต้องว่ากล่าวกันเสียในชั้นที่จะหย่าจากกัน

  3. ถ้าเพียงแต่เป็นคนรักชอบกัน ยังไม่ได้เสียอะไำร ก็ยังไม่ถึงกับจะเป็นเหตุให้เขาฟ้องหย่าคุณได้ หรือจะเป็นเหตุให้เขายกขึ้นเป็นข้ออ้าง จะไม่ให้คุณดูแลบุตรได้

   อันการหย่ากันนั้น ทำได้ ๒ วิธี คือ หย่ากันโดยสมัครใจ ซึ่งในกรณีนี้ จะตกลงกันอย่างไรในเรื่องทรัพย์สินหรือลูก ก็ได้ เพียงแต่แจ้งให้นายทะเบียนเขาบันทึกไว้เป็นหลักฐาน  ส่วนอีกวิธีหนึ่ง คือฟ้องหย่า ซึ่งในกรณีหลังนี้ ศาลจะเป็นผู้พิจารณาวินิจฉัยในเรื่องเกี่ยวกับทรัพย์และการดูแลบุตร