นาง ก. มีลูก 7 คน ได้เขียนพินัยกรรมมีข้อความพินัยกรรมดังต่อไปนี้
" ข้าพเจ้ายินยอมให้ นาย ข. (บุตรคนที่ 7 ) เป็นผู้มีสิทธิครอบครองบ้านหลังนี้ โดยมิให้มีการซื้อขาย และบุตรหลานโดยสืบสายเลือดของข้าพเจ้าที่ไม่มีที่อยู่อาศัย เข้ามาพักอาศัยได้ สิทธิในการครอบครองบ้านและที่ดินนี้ นาย ข. (บุตรคนที่ 7 ) จะมีสิทธิครอบครองโดยสมบูรณ์ต่อเมื่อข้าพเจ้าได้สิ้นชีวิตแล้ว โดยให้ถือเป็นมรดกสินเดิม "
เรียนอาจารย์ดังนี้ครับ
1. ข้อความดังกล่าวถือว่าเป็นการเขียนพินัยกรรมยกบ้านพร้อมที่ดินให้นาย ข. (บุตร) แต่เพียงผู้เดียวแล้วหรือไม่
2. ข้อความดังกล่าวบุตรที่เหลืออีก 6 มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนี้ด้วยหรือไม่ หรืออาศัยได้อย่างเดียว
3. บุตรคนที่ 7 เข้าใจว่าตนได้มรดกคนเดียว แต่ บุตรที่เหลืออีก 6 ก็เข้าใจว่าทุกคนได้กรรมสิทธิ์ร่วมกัน เพี่ยงแต่บุตรคนที่ 7 เป็นผู้ครอบครองเท่านั้น
4. ถ้ามีข้อโต้แย้งเกิดขึ้นระหว่างพี่น้องควรดำเนินการอย่างไรต่อศาลเพื่อให้ได้ข้อยุติ สามารถร้องขอตั้งให้คนใดคนหนึ่งเป็นผู้จัดการมรดกได้เลยหรือไม่ ในกรณีที่บุตรคนที่ 7 ไม่ยินยอมให้ความยินให้บุตรคนอื่นเป็นผู้จัดการมรดกควรทำอย่างไร
เรียน คุณนนท์
1. ข้อความในพินัยกรรมดังกล่าวไม่ชัดเจนว่าเป็นการยกกรรมสิทธิ์ในที่ดินและบ้านให้แก่บุตรคนที่ ๗ คงได้ความแต่เพียงว่า ให้บุตรคนที่ ๗ มีสิทธิครอบครองโดยมีเงื่อนไขที่จะต้องให้ลูกหลานอยู่อาศัยได้ ซึ่งก็จะขัดกันเอง เพราะถ้าคนหนึ่งมีสิทธิครอบครองแต่คนอื่นมาอยู่อาศัยตลอดไป จึงอาจถือได้ว่าเป็นการระบุทรัพย์สินที่ยกให้ไม่ชัดเจน ซึ่งจะทำให้พินัยกรรมเป็นโมฆะ
2.- 3. เมื่อพินัยกรรมเป็นโมฆะ จึงเท่ากับไม่มีพินัยกรรม ทรัพย์มรดกจึงตกได้แก่ทายาทโดยธรรม อันได้แก่ลูกทุกคน
4.ถ้าพี่น้องที่เหลือเห็นว่าพินัยกรรมเป็นโมฆะ ก็อาจเข้าชื่อกันร้องขอต่อศาลเพื่อขอตั้งผู้จัดการมรดกที่ไม่มีพินัยกรรมได้ ถ้า ข. ไม่เห็นด้วย ข.ก็คงจะเข้าไปคัดค้าน และสู้คดีกัน