MeechaiThailand.com

ความคิดเสรีของมีชัย

เรียนรู้กฏหมายใกล้ตัว

เรื่องสั้น

จดหมายถึงนาย

	นายช่าง อบต กำหนดให้ใช้วิศวกรระดับเกินกว่าที่สภาวิศวกรกำหนด
	การยกเลิกกำนันผู้ใหญ่บ้าน
	ค่าส่วนกลาง
	ผู้ขออนุญาตปลูกสร้างเป็นเจ้าของอาคารแต่ผู้เดียวจริงหรือไม่
	ขอให้ศาลฎีกาแผนกคดีผู้บริโภครับคำขออนุญาตฎีกาอีกครั้งได้หรือไม่
อ่านทั้งหมด


	ถาม-ตอบ กับมีชัย จะเป็นกุญแจ ไขข้อข้องใจของทุกๆท่าน ในเรื่องกฎหมายและการเมือง โดยท่านอาจารย์มีชัย ฤชุพันธุ์ จะขจัดความสงสัยที่เกิดขึ้นของคุณให้หมดไป เมื่อคุณส่งคำถามเข้ามาที่นี่ ส่งคำถาม

ปิดหน้าต่างนี้

คำถามที่	หัวข้อคำถาม	โดย	วันที่
011919	อำนาจของ ปปง.	ประวิทย์	17 กันยายน 2547

คำถาม

อำนาจของ ปปง.
เรียนอาจารย์มีชัย ผมมีคำถามเกี่ยวกับอำนาจของ ปปง. ที่ท่านรองนายก วิศณุบอกว่า สามารถย้อนหลังได้ แม้กระทั่งไปถึงสมัยพระเจ้าลิไทโน่น เพราะว่าศาลรัฐธรรมนูญเคยวินิจฉัยไว้แล้ว อยากจะทราบว่า 1. สามารถย้อนหลังไปได้ขนาดนั้นเชียวหรือครับ (ศาลรัฐธรรมนูญตีความเอาไว้ชัดเจนขนาดนั้นเลยหรือครับ) ยกตัวอย่าง เช่นสมัยก่อนเรามีโรงฝิ่น แต่สมัยปัจจุบันฝิ่นถือเป็นยาเสพติด และใครขายฝิ่นก็ผิด ตาม พรบ.ยาเสพติด ซึ่งเป็นฐานความผิดของพรบ.ฟอกเงิน หมายความว่าปปง.สามารถจะไปยึดทรัพย์ที่มีในปัจจุบันของลูกหลานเจ้าของโรงฝิ่นได้หรือครับ 2. ในอนาคตถ้ามีการเพิ่มฐานความผิดเข้าไปอีก เช่น เรื่องการพนัน และ เรื่องอัตราแลกเปลี่ยน เข้าไปผมคิดว่าประชาชนทุกคนต้องถูกยึดทรัพย์ทั่วประเทศแน่นอน เพราะผมคิดเอาเองว่าทุกคนน่าจะเคยเล่นการพนัน (เล่นหวย เล่นไพ่) สักอย่างมาแล้วตั้งแต่เกิดมาหรือ แม้กระทั่งการส่ง SMS เข้าไปในรายการต่างเพื่อแสดงความคิดเห็น แล้วมีการแจกของรางวัล ถ้าในอนาคตมีการเพิ่มฐานความผิดการพนันเข้าไป แล้วการส่ง SMS นั้นเป็นการพนัน(ผมคิดว่าเป็นการพนัน) คนส่งSMS เจ้าของรายการ และเจ้าของเครือค่ายโทรศัพท์มือ(ในฐานะผู้สนับสนุน ไม่ถูกยึดทรัพย์หมดหรือครับ ส่วนพวกบริษัททัวร์ก็มีบริการแลกเงินให้กับลูกค้าเวลาจะไปเที่ยวต่างประเทศ มิต้องถูต้องถูกยึดทรัพย์หมดหรือครับ ผมมีความคิดเห็นว่าพรบ.ฟอกเงินนี้น่ากลัวมาก และ น่าจะมีการแก้ไขดังนี้ครับ 1. ต้องไม่มีการย้อนหลัง หมายความว่าพรบ.นี้ไม่น่าจะยึดทรัพย์ของคนที่ทำความผิดก่อนการออก พรบ.ฟอกเงิน และไม่น่า จะยึดทรัพย์ของคนที่ทำความผิดก่อนการออก พรบ.ต่างๆ ซึ่งเป็นฐานความผิดของ พรบ.ฟอกเงิน เพราะว่าวันหนึ่งในอดีตของบางคนอาจจะทำธุรกิจบางอย่างซึ่งไม่ผิดกฎหมายในขณะนั้น แต่มาพอในอนาคต รัฐก็ออกกฎหมายว่าธุรกิจนั้นเป็นธุรกิจที่ผิดกฎหมาย คนๆนั้นก็เลิกทำ แล้วจะไปตามยึดทรัพย์เขาผมว่ามันไม่ถูก เพราะวันที่เขาทำธุรกิจนั้นมันไม่ผิดกฎหมายหมาย 2. ให้ตัดฐานความผิดออกเหลือ แค่ เรื่องยาเสพติด ฉ้อโกงสถาบันการเงิน (เอาเฉพาะเรื่องที่เป็นเรื่องร้ายแรงมากๆ นั้น) 3. ก่อนที่จะไปยึดทรัพย์จะต้องพิสูจน์ความผิดก่อนว่า เขาผิดจริงไม่ใช่คิดเอาเอง 4. ถ้าเขาผิดจริง ก็ยึดทรัพย์มาตรวจสอบได้เฉพาะทรัพย์ได้มาหลังจากการกระทำความผิด ส่วนทรัพย์ที่ได้มาก่อนการกระทำความผิดต้องไม่ถูกยึดมาตรวจสอบ (เพราะว่าความผิดฐานฟอกเงินยังไม่เกิด) ไม่ใช่อ้างตลอดว่ากฎหมายผลักภาระการพิสูจน์ไปให้เจ้าของทรัพย์แล้วก็เลยยึดของเขามาทั้งหมดเลย ขอบคุณครับ

คำตอบ

เรียน คุณประวิทย์ 1. หลักเกณฑ์ที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยโดยสรุปมีว่า แม้การกระทำความผิดมูลฐานจะเกิดขึ้นก่อนที่จะมีกฎหมายฟอกเงิน ก็สามารถใช้กฎหมายฟอกเงินไปดำเนินการได้ โดยไม่ได้บอกว่าที่ว่า "ก่อน"นั้น จะยาวนานขนาดไหน ท่านรองนายกฯวิษณุ จึงยกตัวอย่างว่า มันอาจไปได้ไกลถึงสมัยพระยาลิไท แต่ตามกฎหมายฟอกเงินนั้น การที่บุคคลจะถูกดำเนินการตามกฎหมายฟอกเงินได้ จะต้องมีการกระทำความผิดฐานฟอกเงินเสียก่อน ซึ่งกฎหมายได้กำหนดไว้ชัดเจน แม้จะค่อนข้างกว้างอยู่สักหน่อย แต่ก็มีกรอบอยู่ตามสมควร เพียงแต่ในทางปฏิบัติเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องมิได้ระมัดระวังเท่าที่ควร บางกรณีก็ทำให้คนเข้าใจได้ว่า เมื่อนึกอยากจะใช้กฎหมายกับใคร ก็ลงมือทันที โดยมิได้สนใจว่ามีพฤติกรรมในการฟอกเงินหรือไม่ ในหลายกรณีทำให้คนเข้าใจว่าได้ใช้เป็นเครื่องมือในการต่อรองทางการเมือง ผมได้เคยพูดไว้ตั้งแต่ในชั้นที่จะมีกฎหมายฟอกเงินว่า กฎหมายนี้เป็นดาบสองคม การที่ประเทศที่เจริญแล้วเขาสามารถใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและไม่กระทบต่อคนบริสุทธิ์ ก็เพราะคนของเขามีระเบียบวินัย เจ้าหน้าที่มีมาตรฐานในทางความคิดที่วางใจได้ ถ้าตราบใดเรายังไม่สามารถมั่นใจได้ว่าคนของเราจะมีมาตรฐานได้ถึงเพียงนั้น การมีกฎหมายนี้จึงต้องระมัดระวังอย่างยิ่ง และถ้าจำเป็นจะต้องมีจริง ๆ ก็ต้องจำกัด "ความผิดมูลฐาน" ไว้ในวงแคบเท่าที่จำเป็นจริง ๆ แต่สังคมไทยนั้นมักจะเฮโลกันไปตามกระแส และสนุกกับการที่ได้เห็นคนอื่นรับเคราะห์กรรม โดยลืมนึกไปว่า วันหนึ่งเมื่อการใช้อำนาจนั้นขยายวงกว้าง จนเกิดความเคยชิน อำนาจนั้นจะย้อนกลับมาหาตนได้ มาบัดนี้ การใช้อำนาจตามกฎหมายฟอกเงินได้เกิดความเคยชิน อย่างน้อยก็กับเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจแล้ว เราจึงได้ยินได้ฟังอยู่บ่อย ๆ ที่เมื่อเกิดอะไรขึ้น ปปง.ก็จะออกมาบอกว่าจะใช้อำนาจเข้าไปดำเนินการ ดังนั้นจึงไม่น่าจะแปลกใจอะไรที่ขณะนี้กำลังดำเนินการแก้ไขกฎหมาย ปปง. เพื่อขยาย ความผิดมูลฐาน ให้กว้างไกลออกไปอีก ไปไกลถึงขนาดที่ครอบคลุมถึงความผิดเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่คนไทยส่วนใหญ่กระทำกันอยู่ เช่น การเล่นการพนัน เป็นต้น ต่อไปคงดูไม่จืด ข้อเสนอแนะของคุณนั้น เป็นสิ่งที่ชอบด้วยเหตุผล แต่จะสวนทางกับความต้องการของผู้มีอำนาจและผู้ใช้อำนาจอยู่ในขณะนี้ จึงยากที่จะได้รับการรับฟัง แต่มีความจริงอยู่สองสามอย่างว่า 1.อันกฎหมายนั้น เมื่อตราขึ้นแล้ว ก็จะใช้บังคับตลอดไปโดยไม่มีอายุ ไม่สนใจว่าคนที่ริเริ่มจะยังอยู่ในอำนาจหรือพ้นจากอำนาจนั้นไปแล้ว 2. การกระทำโดยอาศัยอำนาจกฎหมายนั้น ไม่ว่าจะผิดถูก หรือเหมาะสมหรือไม่ เมื่อมีการใช้ในลักษณะนั้นครั้งหนึ่งแล้ว ต่อไปก็จะมีคนใช้ตาม ๆ กันไป 3. คนที่มีอำนาจนั้น ให้อย่างไร ๆ วันหนึ่งก็ต้องหมดอำนาจ และในระหว่างที่อยู่ในอำนาจ หากใช้อำนาจโดยไม่ชอบด้วยเหตุผล อำนาจนั้นมักจะย้อนกลับไปหาให้เดือดร้อนเสมอ มีชัย ฤชุพันธุ์ 15 ก.ย. 2547

มีชัย ฤชุพันธุ์
17 กันยายน 2547